Wat doe ik nou eigenlijk hier?

Nu vraag ik me dat wel eens af, op eenzame avonden in lege bedden, maar dit berichtje is geen litanie, noch een tranendal. In tegendeel, het is eerder een droog, informatief praatje. Het leek mij namelijk wel een goed idee om, voor degene wie dat nog niet helemaal duidelijk is, een beeld te geven van wat ik nu eigenlijk doe de hele godganse dag.

De Permanente Vertegenwoordiging van Nederland te Genève is eigenlijk een soort van ambassade. Wij hebben dan ook een ambassadeur, met daarbij een aantal diplomaten en ondersteunend personeel. Het verschil met een normale ambassade is echter dat de Permanent Mission (of de missie, zoals wij dat zeggen) zich niet bezig houdt met bilaterale relaties met het land in kwestie, maar met multilaterale organisaties welke ook in de desbetreffende stad gevestigd zijn. Dergelijke missies heb je op verschillende plekken ter wereld waar belangrijke internationale of inter-gouvernmentale organisaties zitten, zoals natuurlijk New York, waar de Security Council en de Algemene Vergading van de Verenigde Naties plaatsvinden, maar ook in Rome, waar de Wereld Bank zit, en Genève, waar ook een kantoor zit van de VN, en daarnaast de ICRC, de WHO en de WTO.

Vanuit de missie wordt er samengewerkt met al deze organisaties op allerlei verschillende onderwerpen. Officiëel is de taak van de missie om het Nederlandse beleid over te brengen en Nederlandse belangen te beschermen op multilateraal niveau. In praktijk vindt er echter een kruisverstuiving plaats, en wordt er ook veel teruggekoppeld aan Den Haag wat betreft de belangrijke poltieke tendezen op multilaternaal vlak, evenals over de werkzaamheden, prioriteiten en beleidsplannen van de verschillende organisaties. De Missie zelf bestaat uit een Economische en Politieke afdeling. De eerstgenoemde houdt zich met name bezig met de WTO, en de politieke afdeling, waar ik bij wordt ingezet, met de rest. Er zijn mensen die zich richten op gezondheid, en dus veel van doen hebben met de WHO, een humanitair team, dat enerzijds de ICRC in de smiezen houdt, maar ook samenwerkt met de onderdelen van de VN die zich inzetten voor humanitaire en ontwikkelingshulp, zoals UNHCR, UNDP en OCHA (ja, het zijn een hoop afkortingen, dus google ze maar). Een ander onderwerp waar veel tijd en energie aan wordt besteed zijn de mensenrechten.

Volgens de Verenigde Naties steunt hun werk op drie pilaren: vrede & veiligheid, ontwikkeling en mensenrechten. Er zijn binnen de VN dan ook allerlei verdragen opgesteld die deze mensenrechten vastleggen, met daarbij ook allerlei comités die de implementatie van deze verdragen dan weer in de gaten houden. Al deze comités vallen onder het Office of the High Commissioner for Human Rights (OHCHR) die direct rapporteert aan de algemene vergadering en de secretaris generaal (Ban Khi-Moon, op het moment) van de VN. De comités die onder de OHCHR vallen bestaan uit zogenaamde onafhankelijke experts en er zijn ook allerlei speciale rapporteurs, werkgroepen en onafhankelijke experts die zich op specifieke thema's of situaties richten. Deze mensen moeten uiteraard worden gekozen, en dit gebeurd door de Human Rights Council. Deze raad (de mensenrechtenraad) kent 47 leden, die voor een termijn van 4 jaar worden gekozen op basis van hun inzet voor de mensenrechten en volgens het principe van regionale spreiding. Deze landen komen 3 keer per jaar samen voor een sessie van 3 weken, waar allerlei belangrijke onderwerpen worden besproken, nieuwe plannen worden voorgesteld, beslissingen worden genomen (resoluties) en experts en rapporteurs worden gekozen. Op het moment vindt de 15e sessie van deze raad plaats, en daar ben ik dus heel druk mee. Stiekene, de andere stagaire, en ik, wonen met name de plenaire vergaderingen bij, waar, doormiddel van interactieve dialogen met experts en algemene debatten verschillende onderwerpen worden besproken. Hier schrijven we, aan het eind van de week, een verslag over. Achter de coulisen vinden er allerlei consultaties plaats over resoluties die bepaalde landen indienen. Deze resoluties dienen uiteenlopende doelen, van het instellen van nieuwe speciale rapporteurs, experts of werkgroepen over bijvoorbeeld discriminatie van vrouwen en het opzetten van een landenmandaat of een "fact-finding mission", tot het onderstrepen van het belang van een bepaald onderwerp, recht of verdrag. Er wordt een hoop over de voorgestelde teksten gepraat, waarna ze worden ingediend en door de gehele raad bekeken. Tijdens dit proces kunnen er weer teksvoorstellen worden gedaan, totdat er een document is waarover gestemd kan worden. Soms wordt een (onomstreden) resolutie aangenomen per consensus, maar vaak wordt er ook gestemd. Overigens zijn bij het voorbereidingsproces ook observerende landen (dus geen raadsleden) en NGOs betrokken, maar de stemming is slechts aan de leden van de MRR.

Nederland is geen lid op het moment, maar aangezien mensenrechten een speerpunt zijn van het Nederlandse buitenlandse beleid blijven we wel erg betrokken. De raad duurt nog een week, en we maken allemaal lange dagen, dus ik zal blij zijn wanneer het achter de rug is. Het proces zelf is ook aardig frustrerend, omdat poltieke belangen uiteindelijk sturend zijn in de besluitvorming, maar het is wel tof om 3 weken in het midden van alle activiteit te mogen staan. Vanaf begin oktober kan ik me waarschijnlijk ook wat meer in zetten op het gebied van humanitaire zaken. Daar kijk ik ook wel naar uit.

Overigens regent het hier nu. Dat is niet erg, want ik moet binnen aan mijn scriptie werken. Jammer alleen dat ik nog niets heb gedaan, en alleen maar allerlei studie-vermijdende activiteiten verzin (zoals het schrijven van dit berichtje). Ik zal nu echt maar eens beginnen...

Lieve mensen, ik hoop dat jullie nu een beter beeld hebben van mijn reilen en zeilen, en jullie horen snel weer wat persoonlijkers van me.